اوباما این مصوبه‌ی کنگره را به دلیل عواقب احتمالی آن و امکان تحت تعقیب قرار گرفتن امریکایی‌ها در کشورهای مختلف به دلیل عملیات نظامی برون‌مرزی، وتو کرد. این در حالیست که سنا و کنگره پس از آن با آراء قاطع وتوی اوباما را رد کردند و به این ترتیب این طرح تبدیل به قانون شد.
روزنامه‌ی گلوبال تایمز، منتسب به حکومت چین، در مقاله‌ای ضمن اشاره به رد وتوی اوباما از سوی سنا و توافق همزمان اوپک برای کاهش تولید از ۲/۳۳ میلیون بشکه به ۳۳-۵/۳۲ میلیون بشکه در روز، واقع شدن این دو رویداد در یک برهه‌ی زمانی را نشانی از ضعف ناگهانی روابط امریکایی سعودی دانسته است. البته پیش‌بینی می‌شود با افزایش قیمت نفت، روسیه نیز فرصتی برای تجدید قوا پیدا کند و این نکته‌ی دیگری‌ست که شاید امریکا انتظار آن را نداشته باشد. البته دربار سعودی پیش‌تر تهدید کرده بود که در صورت اجرایی شدن این مصوبه بدهی‌های امریکا به عربستان را مورد پیگیری قضایی قرار خواهد داد. مسئله‌ای که پیش‌تر توسط ژاپن و چین مورد پیگیری قرار گرفته است. پیش‌بینی دیگری که گلوبال تایمز در خصوص آن به گمانه‌زنی پرداخته است برنامه‌های عربستان برای تغییر ارز مبادلات نفتی‌اش از دلار به یورو است. اقدامی که پیش‌تر توسط ایران در سطح اوپک مطرح شده بود اما با شکست مواجه شد. چنین تصمیمی در صورت عملی شدن، می‌تواند ضربه‌ی محکم دیگری به ایالات متحده باشد. گلوبال تایمز در ادامه ابراز امیدواری کرده است یکی از گزینه‌های پیش روی اوپک برای جایگزینی دلار، یوان چین باشد. به خصوص این‌که این واحد پولی اول اکتبر سال جاری وارد سبد حق برداشت مخصوص (SDR) صندوق بین‌المللی پول (IMF) شد. به خصوص این‌که اروپا در حال حاضر با اشباع نفت مواجه است و ممکن است در آینده‌ی نزدیک نیاز چندانی به طلای سیاه پیدا نکند. گفتنی است نویسنده‌ی این مقاله در گلوبال تایمز بیان یانگزو، یکی از اعضای هیئت پژوهشی موسسه‌ی مطالعات مالی چونگ‌یانگ از دانشگاه رنمین چین بوده است.
اما نکته‌ی جالبی که کم‌تر خبرگزاری‌ای به آن اشاره کرده است حمایت تلویحی چین از عربستان است. به گفته‌ی بیزنس اینسایدر وزارت امور خارجه‌ی چین ضمن مخالفت با هرگونه اقدام تروریستی و حمایت از فعالیت‌های جامعه‌ی جهانی در مقابله با تروریسم، اعلام کرده است کلیه‌ی فعالیت‌های کشورها در مقابله با تروریسم باید مطابق با قوانین بین‌المللی و احترام به حقوق کشورها باشد. گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی چین در نشست خبری روز دوشنبه ۱۹ مهر، در ادامه گفته است یکی از اساسی‌ترین اصول، برابری کشورها در برخورداری از استقلال است و هیچ کشوری نباید قوانین داخلی خود را بالاتر و ارجح‌تر از قوانین بین‌المللی بشناسد. البته چین اشاره‌ی مستقیمی به عربستان سعودی یا حملات ۱۱ سپتامبر نکرده است.
اما در تشریحی که الجزیره از این مصوبه منتشر کرده است، آن را صرفا اقدامی تشریفاتی از سوی اعضای کنگره برای حفظ کرسی‌های خود خوانده است چرا که این مصوبه یک راه فرار برای دولت امریکا گذاشته است که این اجازه را به دولت می‌دهد پیگیری چنین پرونده‌هایی را به بهانه‌ی روابط با عربستان سعودی تا مدت نامعلومی به حالت تعلیق درآورد. پتی کولهان، خبرنگار اعزامی الجزیره به کاخ سفید در این مقاله تاکید کرده است اعضای کنگره به محض اطمینان از حفظ کرسی‌های خود، این لایحه را به بهانه‌ی تهدیداتی که برای عملیات نظامی برون‌مرزی امریکا ایجاد می‌کند و امکان تعقیب مقامات امریکایی در خارج از این کشور به دلیل ارتکاب جرایم جنگی، بی‌اثر خواهند کرد. الجزیره البته در خبر دیگری سعی کرده است ضمن پوشش واکنش عربستان و کشورهای عربی هم‌پیمانش در شورای همکاری خلیج فارس در قبال این مصوبه، عواقب اجرایی شدن چنین تصمیمی را به امریکایی‌ها گوشزد کند.
برخی رسانه‌های چینی نیز سکوت مقامات سعودی را ناشی از امید آنان به واهی بودن این لایحه و غیرعملی بودن آن دانسته‌اند. این در حالی است که به گزارش بلومبرگ، نخستین شکایت علیه عربستان سعودی در حال طی مراحل قانونی است. استفانی راس دسیمون که شوهر خود، پاتریک دان، را در حملات ۱۱ سپتامبر به پنتاگون از دست داده است دو روز پس از تصویب این طرح از سوی کنگره، عربستان سعودی را مورد تعقیب قضایی قرار داد.
رویترز نیز در بازتاب این خبر، سعی کرده است عکس‌العمل چین به این موضوع را معلول پرونده‌هایی جلوه دهد که بر علیه شرکت‌های چینی در کشورهای مختلف به مراجع قضایی ارجاع داده شده است.
نشنال اینترست در مقاله‌ای تحلیلی ضمن بررسی شرایط گذشته و جاری در روابط امریکا و عربستان سعودی، بروز اختلاف جدی میان این دو کشور را بعید دانسته است و امریکا و عربستان را به نوعی ناگزیر به ادامه‌ی همکاری‌های راهبردی خوانده است.
ملاحظات
- خبر مخالفت چین با مصوبه‌ی جدید امریکا بازتاب بسیار ضعیف و محدودی در رسانه‌های جهانی داشته است. به نظر میرسد چنین شرایطی تحت فشار خارجی برقرار شده باشد. برای مثال یاهو نیز لینک این خبر از بیزنس اینسایدر را از صفحات خود حذف کرده است.
- بعید به نظر میرسد عربستان به دلیل زیاده‌خواهی حکام خود، در صورت پایداری امریکا بر مواضع جدید ، اصرار بر هم‌پیمانی با این کشور نداشته باشد هر چند چین، می‌تواند جایگزین خوبی برای خرید نفت عربستان و تامین‌کننده‌ی خوبی برای نیازهای وارداتی این کشور باشد. حال آن‌که تصمیمات جدید عربستان برای مقابله با اقدامات اخیر امریکایی‌ها چه خواهد بود مسئله‌ای است که با گذر زمان روشن خواهد شد.